Dava açmak için ehliyetli kabul edilebilecek herkes, bu davayı bizzat kendisi veya tayin edeceği vekil aracılığıyla açabilir ve takip edebilir. Dava vekil aracılığı ile takip edilecekse vekâletnameye ihtiyaç olacaktır. Vekil kendisine tevdi edilen görevi istifa ile sonlandırabilir. Ancak vekilin istifa beyanını yalnızca ilgili mahkemeye bildirmesi vekil bakımından sorumluluğu ortadan kaldırmayacaktır. İstifa eden vekilin vekâlet ile üzerine aldığı görevler istifanın müvekkiline tebliğinden itibaren iki hafta süreyle devam eder. Vekilin istifasına ilişkin bu hususlar istifa eden vekilin istifa dilekçesi ile birlikte vekâlet verene ihtarat yapmak suretiyle bildirilir.
Vekilin istifa etmiş olması halinde vekâlet veren ya yeni bir vekil görevlendirecek ya da davayı kendisi takip edecektir. Vekâlet veren davayı kendisi takip etmez ve başka bir vekil de görevlendirmez ise tarafın yokluğunda uygulanacak hükümlere göre işlem yapılacaktır.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 20.12.2016 tarihli kararında; “Dairemizin yerel mahkemenin kararını onayan 20.05.2015 gün ve 2015/166-5537 E. ve K. sayılı ilamı, davalı vekiline 17.06.2015 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ olunmuş, davalı vekili mahal mahkemesine hitaben gönderdiği 24.06.2015 tarihli dilekçesi ile davalı vekâletinden istifa ettiğini belirterek Yargıtay ilamı ve istifa dilekçesinin davalı asile tebliğini talep etmiştir.
Davalı asile, Yargıtay ilamı ve istifa dilekçesinin 02.07.2015 tarihinde tebliği üzerine davalı vekili Av…. vekâletnamesini ekleyerek 31.08.2015 tarihli dilekçe ile karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Dairemizin onama ilamı davalı vekiline usulüne uygun tebliğ edildikten sonra davalı vekili vekillikten istifa etmiş olup, HMK’nın 82. maddesine göre istifa eden vekilin vekâlet görevi istifanın müvekkiline tebliğinden itibaren iki hafta süreyle devam edeceğinden kanun yoluna başvurma süresi, kararın vekile tebliği tarihinden itibaren işlemeye başlar. Ayrıca Avukatlık Kanunu’nun 41. maddesinde de benzer bir düzenleme bulunmaktadır. Vekil, kanun yoluna başvurma süresi içinde vekâletten istifa etmiş olsa bile, ilam kendisine geçerli olarak tebliğ edilmiş sayılır. Bu durumda davalı taraf 15 günlük yasal karar düzeltme süresini geçirmiş olmakla, karar düzeltme dilekçesinin reddi gerekmiştir.” Yargıtay tarafından verilen bu karar da hukukta sürelerin ve vekil ile temsilde istifanın önemini ortaya koymaktadır.
HMK’nun 81. maddesi uyarınca vekilin azli veya istifasının, mahkeme ve karşı taraf bakımından hüküm ifade edebilmesi için, bu konudaki beyanın dilekçeyle bildirilmesi veya tutanağa geçirilmesi ve gerektiğinde ilgilisine yapılacak tebligat giderinin de peşin olarak ödenmesi zorunludur. HMK’nun 82. maddesinde ise; istifa eden vekilin vekâlet görevinin, istifanın müvekkiline tebliğinden itibaren iki hafta süreyle devam edeceği öngörülmüştür.
Kanunkoyucu getirdiği düzenleme ile, vekilin istifası nedeniyle asilin herhangi bir hak kaybına uğramasının önüne geçmek amacıyla istifa ile görevin son bulmasını uygun görmemiştir. Böylelikle asil, vekilinin istifasını öğrenmekle davasının takibi ve gerekli tedbirleri alma imkanı bulacaktır.
Vekilin istifasına ilişkin hükümler yalnızca hukuk yargılamasına ilişkin iş ve işlemlerde uygulandığı gibi icra takibine ilişkin işler ve idari yargılama hukukunda kaynaklı uyuşmazlıkların takibinde de uygulanmaktadır.
